Auteur: jheuser

Time-Lapse Melkweg, sterrenhemel en maanschijn. Frankrijk Mialet september 2022

Tijdens onze vakantie in midden Frankrijk nabij dorpje Mialet heb ik bijna elke nacht de camera’s op de sterrenhemel kunnen richten met deze time-lapse video als resultaat. September 2022.

 

Sterrenstelsel M109 nabij ster Phad van sterrenbeeld Grote Beer

Het is – zoals met bijna alle mooie objecten tussen de sterren – helaas niet mogelijk om dit sterrenstelsel met het blote oog te zien. Maar met gebruik van een telescoop, goede volg-montering en camera met lange belichtingstijd kun je zoveel moois fotograferen. Zo ook dit sterrenstelsel dat bekend staat als Messier object nummer 109 ofwel: M109.

Dit sterrenstelsel is te vinden nabij de ster Phad van het welbekende sterrenstelsel Grote Beer, welke op de tweede foto erbij staat. Naar schatting staat dit stelsel 55 miljoen lichtjaar hier vandaan. Dus het licht wat we zien van dit stelsel heeft er 55 miljoen jaar over gedaan om ons te bereiken. We kijken dus naar iets dat al 55 miljoen jaar geleden het licht uitzond en dus kijken we naar het verleden van dat stelsel. Hoe deze er nu uitziet weten we over 55 miljoen jaar pas weer. 😉

Op de foto zijn nog meer sterrenstelsel te zien en zijn kleiner omdat deze nog verder weg staan.

 

Sterrenstelsel M109 in sterrenbeeld Grote Beer

Sterrenstelsel M109 en ster Phad van sterrenbeeld Grote Beer

Technische gegevens over deze opname:

Eerste foto is een crop van de tweede foto waarna deze qua kleuren opnieuw bewerkt is in APP.

Verder:

  • Telescoop: SkyWatcher200pds Newton en SW-coma-corrector
  • Camera: QHY8pro gekoelde kleurencamera
  • Guiding: PHD1.1 (jazeker, nog steeds ‘ouderwets’)
  • Opnames: 163x 10 minuten met Nebulosity en dithering tussen elke opname
  • Gestackt en bewerkt in AstroPixelProcessor.
  • Nabewerkt in Lightroom.

 

Planeten fotograferen: Mars, Jupiter en Saturnus staan nu mooi aan de avondhemel

Het valt niet mee: planeten fotograferen.

Momenteel staan de planeten Mars, Jupiter en Saturnus elke keer als het helder is mooi te blinken aan de avondhemel, en dan denk ik: ‘ik moet ze fotograferen voordat ze voorlopig weer even niet meer te zien zijn’. En dat heb ik de afgelopen weken diverse keren gepoogd te doen. Maar het vergt veel geduld en inspanning en vooral ook de juiste middelen om dit te doen.

Planeten Saturnus (links) en Jupiter (rechts)

je hebt allereerst dus goede middelen nodig , want je moet – in tegenstelling tot deepsky fotografie – heel ver inzoomen om de planeet goed ik beeld te krijgen. Dat betekent een telescoop met een lang brandpunt, en een grote opening (diameter) van de telescoop om nog genoeg licht te ontvangen, want hoe langer het brandpunt hoe lichtzwakker het wordt. Deze verhouding van opening en brandpuntsafstand wordt in fotografie uitgedrukt in F-waarde. Voor planeten moet je dan denken aan hoge F-waarden van ca. F15 – F24. (= brandpuntsafstand / opening). Mij telescoop is slecht F5 met een brandpuntsafstand van 1000 mm. Met een Barlow lens van 4x kun je deze kunstmatig verlengen naar F20. Maar dat gaat ook weer ten koste van lichtopbrengst.

Daarnaast heb je een snelle camera nodig die heel snel veel beeldjes kan maken. De truc is nl. om een filmpje te maken waaruit slimme software later de beste beeldjes er uit haalt om daarmee een zgn. stack te maken. Dat is samenvoegen d.m.v. stapeling van beelden om scherpte te vergroten en ruis te verminderen. En ga je dit met een kleurencamera fotograferen of met een monochrome camera en een RGB-filterwiel? Nou ik had eerst dat laatste maar ben nu gelukkig overgestapt op een kleurencamera. Hoe eenvoudiger hoe beter.

Tenslotte het je dan ook nog speciale filters nodig. Een IR-doorlaatfilter blijkt bijv. zeer nuttig om een scherper beeld te produceren van sommige planeten. Maar daarmee verlies je weer de juiste kleuren. Dus moet je ook normale RGB-kleurenopname maken, die weer niet voldoende scherpte heeft. Door later deze 2 verschillende opnames te combineren los je dit weer op en krijg je een scherp beeld met de juiste kleuren.

Inspanning is nodig want met zo’n lang brandpunt en daardoor klein beeldveld kost het moeite om de planeet überhaupt in beeld te krijgen. Vaak zit je er net naast en weet je niet precies welke kant je de telescoop op moet bewegen. En als je beeld te veel uit focus is, zie je al helemaal niets.

Geduld omdat veelal de lucht te onrustig is en dan ‘danst’  de planeet alle kanten op in je beeld. ‘Seeing’ wordt dit onder de kenners genoemd. Alleen wanneer er een goed moment is dat de lucht even rustig is, is het juiste moment.

Kortom: planeten fotograferen is soms een ware crime (voor mij) en ik vind deepsky fotografie veel eenvoudiger. Maar ik wilde ze wel perse fotograferen dus ben gaan proberen. Veel foto’s komen er uiteindelijk te onscherp uit.


Er waren veel heldere nachten, maar niet altijd voor mij mogelijk om de avonden te benutten. Na vele tegenvallende, onscherpe plaatjes gemaakt te hebben, heb ik eergisteren dan toch eindelijk een plaatje – van Mars – kunnen maken waar ik wel content mee ben.

 

Sterrenkijken met de buren

Afgelopen zaterdagavond 1 augustus 2020 heb ik 2 telescopen opgesteld en de buren van onze wijk Middenhoeve uitgenodigd om te komen kijken naar de planeten Saturnus en Jupiter en de maan die alle drie mooi te zien zijn. Ca. 20 a 25 personen kwamen geïnteresseerd kijken waaronder een groot aantal kinderen.

Hieronder een korte time lapse van de avond.

En een paar  foto’s van de avond.

Komeet Neowise C/2020 F3

Komeet Neowise (C/2020 F3)

Deze weken is de Komeet Neowise (C/2020 F3) met het blote oog zichtbaar tussen ca 23:30 in het Noord-Westen en 04:00 uur de volgende ochtend in het Noord-Oosten.

Afgelopen nacht was het na enkele weken bewolking en regen voor het eerst helder en amateur astro-fotografisch Nederland is er massaal op uitgetrokken om deze komeet te fotograferen. Ook ik deed dat en deze foto is daarvan het eerste resultaat.

Hieronder nog enkele andere foto’s van dezelfde ochtend en de avond ervoor:

Supernova SN2020jfo in sterrenstelsel M61 (sterrenbeeld Maagd) vastgelegd

Er is weer een Supernova waar te nemen aan de sterrenhemel.

Supernova 2020jfo schijnt deze genoemd te worden en wederom in sterrenstelsel Messier 61 in sterrenbeeld Maagd. Wederom? Jawel, want in 2014 was er  ook al een Supernova in M61.

Gisteravond poging gedaan deze vast te leggen en dat is gelukt. 80 minuten belicht in stappen van 10 minuten. Langer ging voor mij niet want toen verdween het object alweer achter de bomen naast mijn huis. Hieronder het resultaat.

Supernova 2020jfo in sterrenstelsel M61 in sterrenbeeld Maagd